Pye mayas: Kòman li afekte relasyon  moun ki renmen yo an Ayiti?

Pye mayas: Kòman li afekte relasyon  moun ki renmen yo an Ayiti?

‍

Pye mayas  kòm  maladi dèmatolojik ki kouran nan sosyete ayisyèn nan, souvan lakoz divès konplikasyon. Lè se pa pwoblèm li bay moun  ki genyen l la oubyen k ap sibi sant  la; maladi pye mayas la, konn souvan  enpakte relasyon 2 moun ki renmen. Avan sa, nou te gade  konsekans maladi a sou relasyon moun ak moun an jeneral nan sosyete ayisyèn nan. Kounye a, nou pral gade kijan maladi sa a kapab enfliyanse espesifikman relasyon 2 moun ki renmen.

‍

Nan kèk ka, maladi pye mayas la konn  kreye sitiyasyon  ki rann rann moun ki genyen li a pa alèz. Pwoblèm sa yo konn vin anpire  sitou nan relasyon santimantal  fi ak yon gason. Men, kòman sa afekte yo?

‍

Pye mayas la, konn souvan rann moun ki genyen l la jennen, diminye estim li epi fè l  wont retire tenis nan pye l lè l ansanm ak mennaj li. Se  sitou eksperyans Stanley Mervi. Daprè sa l rakonte, gen yon jou li te  ale lakay mennaj li, lè pou l antre li te nan obligasyon retire tenis li. Se yon sitiyasyon  ki te rann li jennen anpil, piske daprè sa l di, sant pye l te vrèman  dezagreyab. “ Mwe te oblije di l pye m gen move sant avèk anpil wonte epi l te vin konprann mwen” presizyon Stanley.

‍

Kesyon pwoblèm pye mayas nan relasyon fi ak gason an pa diferan pou Jacques. Piske, daprè sa l rakonte, souvan pafwa  li konn  nan yon espas a 2 ak mennaj li, pye mayas la konn rann li paka pwofite kèk bèl moman entim li konn swete pase ak li a . “ Gen yon jan m konn bezwen alèz avèk yon moun pafwa, mayas la konn fè m paka retire bagay nan pye m. Sa konn anpeche m pwofite moman yo, paske sa konn estrese m.  Koz de tazantan m ap reflechi ak pye m ki santi mayas la. Se yon sitiyasyon ki konn vrèman delika” ilistrasyon Jacques.

‍

Pou Johana (non prete) pye mayas la pa bon ditou pou kèlkeswa moun nan. Paske selon li, odè l ap degaje a, pa agreyab ditou pou moun respire.  “M pa kwè okenn moun ap aksepte pran sant mayas ”, presizyon l. 

Pi lwen, Johana (non prete) rakonte li te fè eksperyans ak yon mennaj li ki te gen pye myas. Se yon eksperyans ki pat favorab piske sa te ba l grip ak rann li pa alèz.  “Sa te rive yon fwa, mwen te tou klase sa paske m patka sipòte sant mayas la”.

‍

Mirana poko renmen ak moun ki gen mayas. Men, se yon eksperyans li pa swete fè. “Si mwen renmen yon moun epi li gen pye mayas mwen pap renmen ak li. Paske mayas la degoutan ak odè a dezagreyab”. Pou Mirana, gen moun ki neglijan epi ki pap pran swen kò yo. Sa ki vin rann selon li menm rad moun sa konn santi mayas.  

‍

Pozisyon Jayne nan, pa diferan ak pa Mirana a, “mayas, se yon maladi ki ka trete. Men si moun nan chwazi fè neglijans ak tout li konsyan l gen pye mayas la, epi li pa esye trete sa, m pap renmen ak li”. 

‍

Mirana, yon lò bò, souliye si pandan li renmen avèk yon moun, epi moun nan vin gen mayas, li ap joure l chak jou, kraze brize pou l ka jwenn yon solisyon ak mayas la. “Si tout fason m chèche pou m ranje sa, li pa vle; epi  sa pa ka mache, m ap bay vag”. Parapò ak sa, Mirana estime gen moun lè l pral fè l remak sou sa, li ka  pran l mal. 

‍

Kòmantè ak remak yo, pa san konsekans sou moun ki gen mayas yo. Pou Antwopo-sosyològ Derynx Petit-Jean, fi ak gason ki gen pye mayas yo ka santi yo stigmatize epi pa alèz lè gen  kòmantè k ap fèt sou kondisyon yo. Menmsi sa pa fò nan sosyete ayisyèn nan, men selon pwofesè a, sa konn enpakte moun ki gen mayas yo.

‍

Pou Antwopo-sosyològ la, pye mayas la tou, ka enfliyanse relasyon sosyal moun ak moun nan sosyete ayisyèn nan. Li ilistre pi lwen “nan remak ak kòmantè epi fawouch, maladi sila a  ka lakòz  moun nan santi l mal epi evite yon seri espas. Mete sou sa, nan yon sitiyasyon pou retire tenis oswa soulye, konn sitiyasyon ki panike gason ki soufri maladi pye mayas yo”. Se nan moman sa a  menm,  pye mayas la konn enpakte relasyon 2 moun ki renmen, konplike sa ak mete baryè  sitou nan moman entim yo. 

‍

Maladi pye mayas la pa dwe baryè pou anpeche  moun ki genyen  li yo viv yon relasyon santimantal san pwoblèm. Kòman nou ka evite konplikasyon ak  enpak pye mayas la nan yon relasyon santimantal epi kreye yon klima ki favòwab?

‍

1. Kominike avèk transparans: Yon kominikasyon avèk transparans se kle pou konbat pwoblèm, enpak ak konplèks maladi pye mayas la ka kreye. Sa ap mande gen moman pou moun ki gen mayas la pataje pwòp eksperyans li, eksplike kondisyon l, ak sa l ap fè pou swiv yon tretman si sa nesesè. 

‍

2. Sipòte yonn lòt: Nan yon relasyon santimantal, sipò  se yon eleman ki vrèman  enpòtan. Menm si gen moman difisil, jwenn sipò epi respè yon lòt ki ka ede konbat pwoblèm sosyal ak estigmatizasyon pye mayas la ta ka kreye. Sa tou k ap kle pou ede 2 moun ki renmen avanse san kontrent.

‍

Nesly ALEXANDRE

‍